Utworzono: 06.01.2016r.

Osiemnastowieczny kościół w Kampinosie oraz „bohaterowie powstania z 1863 roku”

Osiemnastowieczny kościół w Kampinosie.

Gmina Kampinos jest jedną z najbardziej znanych gmin turystycznych w województwie mazowieckim. Obowiązkowym punktem programu dla osób zmierzających przez Kampinos do Żelazowej Woli jest zwiedzenie drewnianego kościoła parafialnego w Kampinosie, który zaliczany jest do zabytków II klasy. Na przyległym do kościoła cmentarzu pochowani są bohaterowie powstania z 1863 roku i z czasów II wojny światowej.

Z drewna sosnowego z Puszczy Kampinoskiej

Jak głosi dawna legenda, kiedyś dawno temu dokładnie nie wiadomo kiedy na Olszowieckich Błotach niedaleko obecnej wsi Kampinos stał drewniany kościół. Pewnego jednak razu ziemia się otworzyła i bagno pochłonęło całą świątynię aż po czubek dzwonnicy. Podobno czasami jak dobrze się wsłuchamy, słychać o wschodzie słońca bijące dzwony. Ich dźwięk roztacza się nad malowniczymi bagnami.

Kościół w Kampinosie został zbudowany w latach 1777-1782 staraniem dwóch proboszczów: Jana Foreseyth'a i Jakuba Żegockiego. Autorem projektu był architekt Lobe z Warszawy. Kościół zbudowany jest z drewna sosnowego z Puszczy Kampinoskiej w stylu polskiego baroku na planie prostokąta. Ma dwie narożne wieże zakończone blaszanymi hełmami, trójboczne prezbiterium, trzy nawy oddzielone drewnianymi filarami, pięć ołtarzy oraz chór muzyczny. Na szczególną uwagę zasługuje wystrój wnętrza, odrestaurowane w 2002 roku ołtarze główne i pochodzący z początku XVII wieku obraz „Matki Bożej z Dzieciątkiem”. Wyposażenie kościoła, o dominującym białym kolorze i złoconych ornamentach, nosi cechy późnobarokowe.

Naprzeciwko kościoła rosną dwa dęby - pomniki przyrody, którym nadano imiona „Stefan” i Fryderyk”.

Ważna miejscowość turystyczna

Kampinos ze względu na bliskie sąsiedztwo Puszczy Kampinoskiej oraz szlaki historyczne związane z miejscem urodzin Fryderyka Chopina jest miejscowością atrakcyjną turystycznie. Utworzony w 1959 roku Kampinoski Park Narodowy jest jedynym wśród europejskich rezerwatów o takiej skali graniczący z tak dużą aglomeracją miejską, jaką jest Warszawa. Park pokrywa gęsta sieć szlaków turystycznych. Dozwolona jest turystyka piesza, rowerowa i konna. Służą jej oznakowane szlaki turystyczne o długości około 360 km oraz Kampinoski Szlak Rowerowy liczący 144,5 km.

Muszę się pochwalić, że kilka lat temu wszystkie te szlaki „zaliczyłam”. Puszczę poznawałam przez kilka miesięcy. Do dzisiaj jestem pod jej wielkim wrażeniem (dwa przeciwstawne żywioły: wydmy i bagna).

Cmentarz wojskowy w Kampinosie

Po klęsce w wojnie obronnej Polski z września 1939 roku, okoliczne tereny stały się pobojowiskiem po przeprowadzanych działaniach zbrojnych. W Puszczy i pobliskich miejscowościach pochowano tysiące żołnierzy. Po ustaniu działań wojennych miejscowa ludność przeprowadzała ekshumacje zwłok żołnierzy polskich i przewoziła je na wojskowe cmentarze. Łącznie w zbiorowych mogiłach na 72 cmentarzach rozrzuconych na olbrzymim pobojowisku pola bitwy nad Bzurą, Puszczy Kampinoskiej spoczywa około 20 tysięcy poległych i zmarłych z odniesionych ran żołnierzy i oficerów polskich. Stanowi to 10% poległych ogółem żołnierzy polskich w wojnie obronnej z września 1939 roku.

Na tutejszym cmentarzu zostało pochowanych 40 żołnierzy z wycofujących się znad Bzury oddziałów armii „Poznań”, „Łódź”, „Pomorze”. Polegli w dniach 14, 16, 18 i 19 września 1939 roku.

Oddziały toczyły walki z niemiecką zmechanizowaną piechotą w rejonie Kampinosu, Nart, Józefowa, Łubca, Roztoki oraz Zaborowa Leśnego.

W roku 2005 podczas sierpniowej wichury został zdewastowany cmentarz wojskowy. W celu jego uporządkowania usunięto powalone drzewa, wymienione betonowe krzyże na drewniane oraz wykonano drewniane ogrodzenie. W roku 2009 wykonano remont krzyża głównego oraz ułożono chodnik z kostki brukowej przy ogrodzeniu.

W intencji poległych, co roku w rocznicę upamiętniającą wybuch II wojny światowej odprawiana jest msza św., a na kwaterach żołnierzy składane są wieńce i zapalane znicze.

Mogiła Powstańców

17 stycznia 1863 roku Zygmunt Padlewski przybył do Kampinosu, gdzie razem z Leonem Romanowskim (krewny Baszyńskiego, nadleśniczego kampinoskich lasów rządowych), utworzył sztab powstańczy. Sztab stacjonował w kampinoskim dworku należącym do Łaszczyńskich, stąd wysyłano dyrektywy na całe województwo mazowieckie. Ze sztabem Romanowskiego współpracowali także ówczesny proboszcz parafii kampinoskiej ks. Sylwester Smoleński, prałat kolegiaty łowickiej oraz jego wikariusz ks. Kazimierz Skibiński, który był szczególnie aktywny. Zbierał wśród mieszkańców Kampinosu oraz Górek Kampinoskich, należących do kampinoskiej parafii, żywność i odzież dla powstańców. Za pomoc im ofiarowaną spotkała go bardzo surowa kara – na mocy postanowienia naczelnika wojennego pow. rawskiego płk. Dochturejewa, wydanego 12 marca 1864 roku ks. Skibiński został zesłany do Pskowa. Powrócił do Kampinosu, lecz stwierdził, że zesłańcom w Pskowie jest bardziej potrzebny, więc tam wrócił.

Po trwającym blisko dwa lata Powstaniu Styczniowym, na terenie ziemi sochaczewskiej zachowało się wiele pamiątek. Z płaszczy powstańców mieszkańcy wsi Kampinos uszyli dwie chorągwie kościelne, które z pietyzmem przechowywano przez wiele lat. Przetrwały one okresy zaborów, I oraz II wojnę światową, ale po 1945 roku ślad po nich, niestety zaginął.

W 1865 roku, staraniem proboszcza Sylwestra Smoleńskiego i z datków parafian, przed kościołem w Kampinosie ustawiono figurkę „Matki Boskiej z dzieciątkiem” – na cześć powstania i bohaterskich zmagań narodu polskiego. Ciała poległych powstańców ludność miejscowa grzebała po kryjomu, w nocy, w obawie przed kozakami. Na polu jednego z osadników, we wsi Kampinos, długo stał krzyż na miejscu stracenia i mogiły nieznanego powstańca. Wiele takich mogił znajduje się do dziś na cmentarzu parafialnym w Kampinosie. Mogiły poległych powstańców symbolizuje ustawiony pomnik „Mogiły Powstańców”. Mogiła zbiorowa na cmentarzu parafialnym wg tradycji to miejsce pochówku powstańców ekshumowanych spod „Sosny Powstańców” pod Górkami Kampinoskimi w Puszczy Kampinoskiej.